“hüzünle sarıya dönen çiçeklerden sızan yıldızları geceye yık hadi
kayıt düşerken zaman alnımda kalemler kırıldı uğruna hüküm verildi
lalelerden kalan hüznün arkasında devrilmiş rejimlerin yeni yetme çocuğu
seni ararken gözlerim, göklerdeki yerinden düş hadi aşk doğarken kırılmış
kızıl bulutların arkasında kuşlar uçuyor hayat o rüzgar şimdi uykuda
yine seni bekliyorum nefesin ne kadar sıcak saklı bende gizin esrarın
ellerim titriyor düşünce, suretin sende kalsın kaybediyor sularını denizin
eskiden resmiyet yoktu aramızda daha iyi selamlardık geçen her vapuru
sol omzumda kaburga kemiğimden havva yaratılmamıştı, özgürdük
süzülen atmacanın karnında var olan arzu daha masumdu sen de bilirsin
arzu daha masumdu sen de bilirsin sol omzumda kaburga kemiğimden
havva yaratılmamıştı, özgürdük eskiden resmiyet yoktu aramızda daha iyi
selamlardık geçen her vapuru ellerim titriyor düşünce, suretin sen de kalsın
kaybediyor sularını denizin yine seni bekliyorum, nefesin ne kadar sıcak
o rüzgar şimdi uykuda kızıl bulutların arkasında kuşlar uçuyor hayat
aşk doğarken kırılmış seni ararken gözlerim, göklerdeki yerinden düş hadi
yeni yetme çocuğu lalelerden kalan hüznün arkasında devrilmiş rejimlerin
hüküm verildi kayıt düşerken zaman, alnımda kalemler kırıldı uğruna
yık hadi hüzünle sarıya dönen çiçeklerden sızan yıldızları geceye” (s.9)
Her şair kendi yeniliği ile edebiyat dünyasına gelmelidir. Yenilik, geleneğin koparılamayan damarlarından süt emmiş şairin, duygu ve düşünce yapısını, karakterini yaşadığı zaman dilimine göre yorumlamasıdır.
Yusuf Bal’ın şiirlerine baktığımızda yeni bir renk ile karşılaştığımızı söylemek mümkündür. Özellikle kendisinin teknik şiir diye tanımladığı aslında deneysel şiir adlandırmasının daha uygun olacağı, iç içe geçmiş birkaç şiirin anlam açısından bütünlüğünün sağlanması ile kurulan şiirler, onun özgün tarafını yansıtmaktadır.
Her yenilik geleneğin damarlarından beslenmek zorundadır. Yusuf Bal’ın teknik yapının ön plana çıktığı “deneysel şiir”lerini modernleştirilmiş bir musammat gazel veya bentlerden kurulu musammatlardan biri olarak düşünebiliriz. “Ücra İşlem” şiirine bakalım.
19 mısradan oluşan bu şiir, şairin yatay ve dikey düzlemlerde iki ayrı şiir olarak okunabilen şiirlerinden biridir. Bu şiirde dikkat çekmek istediğim husus, ilk iki mısraın (yani ilk beytin) ters yüz edilerek son iki mısrada da aynen kullanılmasıdır. Şair bunu iki amaçla yapar. Birincisi biçim açısından dağınıklığı önlemek, yani yapıyı sağlamlaştırmak, ikincisi ise anlam bütünlüğünü sağlamak. Divan şiirinde bentlerden oluşan musammatlarda aynı durum söz konusudur ve bunun şiir tekniğinde ayrı bir tanımı vardır. İlk bentte geçen mısra veya beyitlerin her bendin sonunda aynen tekrar edilmesiyle oluşan musammatlara “mütekerrir musammat” denilmektedir. Yusuf Bal, divan şiirindeki bu durumu şiirin geneline yaymaktadır. Birinci mısradan itibaren cümleler baştan sona ve sondan başa doğru tekrar edilerek ortada buluşan iki farklı ama aslında aynı olan tek bir şiire ulaşılmaktadır. Ücra İşlem şiiri dokuzuncu ve onuncu mısrada birleşmektedir. Şiir, on dokuz mısra gibi görünse de aslında sadece dokuz mısradan oluşmakta diğer mısralar aynı dizelerin ters yüz edilerek tekrar edilmesinden oluşmaktadır:
Yusuf Bal, Ücra işlem isimli eserinde, yatay ve dikey düzlemde iki veya üç sütunlu simetrik şekiller hâlinde yazılan şiirleriyle şekil açısından işin içine matematiğin de dâhil olduğu bir teknik geliştirmeye çalışıyor.
Mehmet YILMAZ'ın Poyraz Edebiyat Dergisi editörü Yusuf Bal'ın 'Ücra İşlem' kitabı ile ilgili inceleme yazısından alıntıdır.
M.Özdaş
3 yorum:
mükemmel bir şiir
biçim olarak ön plana çıkmış gibi görünse de içerik ve anlam bakımından da kusursuz bir şiir. çok beğendim
Evet, çok farklı bir çalışma
Yorum Gönder